Quốc phòng là hoạt động tổ chức và thực hiện các biện pháp phòng vệ của một quốc gia, nhằm bảo vệ, ngăn chặn mọi nguy cơ xâm lược từ bên ngoài vào. Cơ quan tối cao của nhà nước chuyên đặc trách các vấn đề quốc phòng là Bộ Quốc phòng và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng là chức vụ nắm giữ vai trò cao nhất.
Quốc phòng là hoạt động tổ chức và thực hiện các biện pháp phòng vệ của một quốc gia, nhằm bảo vệ, ngăn chặn mọi nguy cơ xâm lược từ bên ngoài vào. Cơ quan tối cao của nhà nước chuyên đặc trách các vấn đề quốc phòng là Bộ Quốc phòng và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng là chức vụ nắm giữ vai trò cao nhất.
An ninh quốc gia được tạo nên từ rất nhiều nhân tố, nguồn lực khác nhau như chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa, quân sự,… và cả tinh thần đoàn kết của dân tộc. Những nhân tố này chính là nền tảng quan trọng để giúp cho nhân dân có thể đánh bại những kẻ xấu muốn xâm hại đất nước.
An ninh quốc gia có vị trí, vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ đất nước và quốc gia khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài. Vị trí và vai trò của an ninh quốc gia thường được xác định bởi các cơ quan chính phủ, nhà lãnh đạo của quốc gia.
Cụ thể, an ninh quốc gia là một phần của bộ phận quản lý tại các cơ quan chính phủ như bộ quốc phòng, bộ ngoại giao, bộ công an, bộ tư pháp, bộ tài chính,… Ở một số quốc gia thì có một cơ quan độc lập chịu trách nhiệm trực tiếp cho an ninh quốc gia.
Vai trò của an ninh quốc gia là đảm bảo an ninh, an toàn cho quốc gia, ngăn chặn các hoạt động khủng bố, giảm thiểu các mối đe dọa đến tài nguyên, tài sản và sự tồn vong của quốc gia. Nhiệm vụ của an ninh quốc gia có thể bao gồm giám sát, trinh sát, thu thập thông tin, phân tích thông tin, tìm kiếm, tiêu diệt các nhóm khủng bố, nghiên cứu, phát triển các chiến lược và kế hoạch đối phó với các mối đe dọa an ninh mới.
Mục đích của việc xây dựng nền quốc phòng, an ninh đất nước là tự vệ chính đáng, bảo vệ độc lập chủ quyền, thống nhất lãnh thổ, chế độ xã hội chủ nghĩa và cuộc sống hạnh phúc của nhân dân.
Theo quy định tại Điều 5 Luật An ninh quốc gia 2004, nguyên tắc hoạt động để bảo vệ an ninh quốc gia như sau:
(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)
Bảo vệ an ninh dân tộc quốc gia là bảo vệ quyền bình đẳng, sự phát triển chuẩn theo pháp luật của các dân tộc. Ngăn chặn hành vi lợi dụng dân tộc thiểu số để kích động gây chia rẽ dân tộc, gây hại đến an ninh xã hội.
An ninh quốc phòng tiếng Anh là National Security (defense and maintenance of a state through use of all powers at the state’s disposal)
Nhiệm vụ cần thực hiện của An ninh quốc phòng như sau:
– Xây dựng nền an ninh nhân dân và quốc phòng toàn dân ổn định, toàn diện, vững mạnh mà không có bất cứ một thế lực nào có thể đánh bại;
– Bảo vệ vững chắc: toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền, thống nhất, văn hóa tư tưởng, an ninh kinh tế, an ninh chính trị và an ninh xã hội. Cùng với đó là bảo vệ, xây dựng và củng có cho Đảng, nhà nước, nhân dân có điều kiện thuận lợi để phát triển. Ổn định chính trị, đẩy lùi mọi âm mưu, hoạt động chống phá;
– Duy trì, thiết lập chế độ trật tự , kỉ cương để toàn dân noi theo.
Những yếu tố có thể ảnh hưởng đến việc xây dựng và thực hiện nhiệm vụ An ninh quốc phòng vẫn còn tồn tại. Đó là:
– Cơ chế thị trường kinh tế toàn cầu trong thời kỳ khủng hoảng, một số lĩnh vực kinh tế còn bị đóng bằng. Trong khi sự phát triển của khoa học công nghệ lại miễn dịch với những điều này. Chính vì vậy mà nền quốc phòng an ninh cũng có thể bị ảnh hưởng bởi những tội phạm sử dụng những ứng dụng kỹ thuật công nghệ cao mà lực lượng an ninh không thể nào kiểm soát được hết.
– Sự mất ổn định, xung đột trên thế giới cũng là một trong những yếu tố quan trọng, nó ảnh hưởng rất nặng đến việc tăng cường sức mạnh cũng như chủ quyền dân tộc, đặc biệt là đường biển, một số quốc gia có âm mưu lôi kéo và chia rẽ các nước ASEAN. Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực hiện nhiệm vụ và xây dựng Quốc phòng an ninh.
– Sự thoái hóa trong tu tưởng, đạo đức và suy nghĩ của một bộ phận người dân, xã hội vẫn còn tồn tại tham nhũng, hối lộ… ảnh hưởng nặng nề đến lòng tin của nhân dân. Điều này vừa tạo sức ép vừa tạo động lực cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc của Lực lượng an ninh quốc phòng.
– Bên cạnh đó, những kẻ phản động, thể lực thù địch vẫn không ngừng chia rẽ, gây kích động và lợi dụng nhân dân để đáp ứng mục đích không lành mạnh. Tác động trực tiếp đến việc xây dựng lực lượng quốc phòng an ninh.
Là hoạt động bảo vệ vai trò chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đối với đời sống tinh thần của người Việt. Cùng với đó là bảo vệ văn hóa, bản sắc dân tộc, phong tục tập quán truyền thống của Việt Nam và chống lại các thế lực công kích, bôi nhọ chủ nghĩa, truyền bá văn hóa phẩm đồ trụy, phản động ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục quốc gia.
Việc xây dựng an ninh quốc gia không chỉ là sức mạnh từ quân đội mà phải đảm bảo tính toàn diện, huy động người dân ở tất cả các lĩnh vực khác nhau. Cụ thể như sau:
Việc kết hợp giữa an ninh quốc gia với quốc phòng toàn dân góp phần đồng bộ toàn diện các chiến lược, kế hoạch, nâng cao sức mạnh bảo vệ đất nước. Đồng thời đặc trưng này cũng nhấn mạnh về vấn đề phát triển kinh tế, xã hội trên toàn đất nước, khắp các vùng miền Tổ quốc.
Xem thêm: Nghề công an: Thông tin thi tuyển & Những ai nên theo học?
Lực lượng vũ trang nhân dân bao gồm quân đội nhân dân, dân quân tự vệ và công an nhân dân.
– Quân đội nhân dân là lực lượng nòng cốt của lực lượng vũ trang nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, bao gồm lực lượng thường trực và lực lượng dự bị động viên. Lực lượng thường trực của Quân đội nhân dân có Bộ đội chủ lực và Bộ đội địa phương.
Ngày 22 tháng 12 hằng năm là ngày truyền thống của Quân đội nhân dân, ngày hội quốc phòng toàn dân.
– Quân đội nhân dân có chức năng, nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu bảo vệ Tổ quốc; thực hiện công tác vận động, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; lao động sản xuất, kết hợp quốc phòng với kinh tế – xã hội, tham gia phòng thủ dân sự, cùng toàn dân xây dựng đất nước; thực hiện nghĩa vụ quốc tế.
– Nhà nước xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, có lực lượng thường trực hợp lý, lực lượng dự bị động viên hùng hậu; một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại.
– Tổ chức, nhiệm vụ, chế độ phục vụ và chế độ, chính sách của Quân đội nhân dân theo quy định của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, Luật Nghĩa vụ quân sự và quy định khác của pháp luật có liên quan.
– Công an nhân dân là lực lượng nòng cốt của lực lượng vũ trang nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm.
– Chức năng, nhiệm vụ, tổ chức, chỉ huy, bảo đảm hoạt động, chế độ phục vụ và chế độ, chính sách của Công an nhân dân thực hiện theo quy định của Luật Công an nhân dân và quy định khác của pháp luật có liên quan.
– Nhà nước xây dựng Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; ưu tiên hiện đại hóa một số lực lượng.
– Công an nhân dân có trách nhiệm phối hợp với Quân đội nhân dân, Dân quân tự vệ trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng. Việc phối hợp giữa Công an nhân dân với Quân đội nhân dân, Dân quân tự vệ theo quy định của Chính phủ.
– Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác; là lực lượng bảo vệ Đảng, chính quyền, tính mạng, tài sản của Nhân dân, tài sản của Nhà nước ở địa phương, cơ sở; sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu, phục vụ chiến đấu, làm nòng cốt cùng toàn dân đánh giặc ở địa phương, cơ sở khi có chiến tranh; tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân, khu vực phòng thủ, phòng thủ dân sự,bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm.
– Nhà nước xây dựng lực lượng Dân quân tự vệ vững mạnh và rộng khắp.
– Tổ chức, nhiệm vụ, chế độ phục vụ và chế độ, chính sách của Dân quân tự vệ theo quy định của Luật Dân quân tự vệ và quy định khác của pháp luật có liên quan.